جستجوي پيشرفته | کتابخانه مجازی الفبا

کتاب «الزهراء علیهاالسلام (أهداف، مواقف، نتائج)» نوشته سید محمدباقر حکیم درباره زندگینامه حضرت فاطمه زهرا سلام الله علیها و وقایع تاریخی و سیاسی آن دوران می باشد.

«جَواهرُ المَطالب فی مَناقب الإمام علی بن أبی طالب (ع)» اثر شمس‌ الدین محمد بن احمد باعونی دمشقی (درگذشت ۸۷۱ ق) عالم اهل سنت، با موضوع مناقب و فضائل امام علی (ع) با تکیه بر منابع اهل سنت است. کتاب، چنانکه مؤلف در فهرست عناوین مشخص کرده، در ۸۰ باب تنظیم شده، و هر باب به موضوعی خاص و یا منقبتی ویژه از امام علی (ع) اختصاص دارد و چند باب آخر به گوشه‌ هایی از زندگانی حسنین (ع) پرداخته است. باعونی در مقدمه کتاب، با بیانی ادیبانه سخن می‌گوید. بررسی نسب، نام و قیافه ظاهری امام در ابواب اولیه کتاب صورت گرفته و در ادامه، هر یک از مناقب علی (ع) یا مقاطع زندگی وی در یک باب بررسی شده که حجم هر باب، از یک صفحه تا چندین صفحه است. جلد دوم این کتاب شامل عناوین: الباب الواحد و الخمسون فی خلافته علیه السلام و ما اتّفق فیها و صوره ما وقع، الباب الثانی و الخمسون فی نکث طلحة و الزبیر بیعته علیه السلام، الباب الثالث و الخمسون فی ذکر وقعة الجمل و ما کان فیها و ما آلت إلیه مختصرا، الباب الرابع و الخمسون فی أیّام صفّین، و ما اتّفق فیها من الوقائع و المحن و ما آل الأمر إلیه، الباب الخامس و الخمسون فیما کان من تحکیم الحکمین و ما کان منهما بعد ذلک، الباب الخامس و الخمسون فیما کان من تحکیم الحکمین و ما کان منهما بعد ذلک، کلّ ذلک نذکره علی طریق الاختصار و اللّه المستعان و تا باب الباب السادس و السبعون ادامه می یابد، می باشد.

کتاب «حیاة أمیر المؤمنین (ع) عن لسانه» نوشته محمد محمدیان شامل هفت جلد در مورد حضرت علی (ع) امام اول شیعیان است. دومین جلد از كتاب حیاة امیرالمومنین عن لسانه شامل سه باب به زبان عربی است. در این مجلد، مولف به اثبات امامت علی (ع) برآمده است. در باب اول با عنوان امامت امیرالمومنین این مباحث مطرح می‌شود: تصریح به امامت، احتجاج علی (ع) به قرآن، احتجاج علی (ع) به حدیث الدار، احتجاج علی (ع) به حدیث ثقلین، و سایر احتجاجات. در باب دوم كه وقایع پس از رحلت پیامبر (ص) نام دارد مباحثی از این دست به چشم می‌خورد: سقیفه، امتناع از بیعت، صبر علی (ع) برای... وحدت مسلمین، فتنه ابی‌ سفیان، و ظلم قریشیان. باب سوم با عنوان اهل بیت به این مباحث اختصاص دارد: وجود حجت... ضرورت، اهل بیت در قرآن، خصائص اهل بیت، علم اهل بیت، عصمت اهل بیت، معرفت اهل بیت، و مودت اهل بیت.

لماذا اخترت مذهب الشيعه مذهب اهل البيت (علیهم السلام) درباره اثبات حقانيت اميرالمومنين (علیه السلام) و جانشينى ايشان بعد از رسول خدا (صلی الله علیه و آله و سلم) نوشته شده است. كتاب با دو مقدمه و مطالب در هشت فصل، تنظيم شده است. نويسنده در تمامى اين فصول، با استفاده از آيات و رواياتى كه در كتب اهل سنت منقول است، به اثبات حقانيت و ولايت اميرالمومنين علیه السلام و فرزندان معصومش علیهم السلام پرداخته و در دو فصل آخر، به ماجراى سقيفه اشاره نموده و مناظراتى را كه با افراد مختلف داشته، نقل كرده است. نويسنده در فصل اول، اشاره مى‌كند كه همه مذاهب چهارگانه اهل سنت، از شاگردان امام صادق (علیه السلام) بوده و از ايشان مطالب را گرفته و به چهار فرقه تبديل شده‌اند. از اين‌رو آنچه كه در كتب مذاهب اربعه، موافق مذهب جعفرى است، از «جعفر بن محمد الصادق (علیه السلام)» و آنچه كه مخالف با گفتار ايشان است، اجتهاد خود اين چهار نفر مى‌باشد. وى در اين فصل، به شرح حال خويش پرداخته و در ادامه، به اختلافاتى كه بين اين مذاهب چهارگانه و اختلاف فتاوايى كه دارند، اشاره نموده است. مثلا مى‌گويد كه شافعى معتقد است اگر كسى دستش به زن اجنبيه‌اى بخورد، وضويش باطل مى‌شود و حنفى خلاف آن را گفته است. همچنين مالك با اين دو مخالف ورزيده و مى‌گويد اگر اين تماس از روى شهوت باشد يا از عمد، وضوء واجب مى‌شود و الا مشكلى ندارد. شافعى دخترى كه از زنا به دنيا آمده را براى ازدواج جائز مى‌داند، اما سه مذهب ديگر مخالفت كرده‌اند. حنفى مى‌گويد كه وضوء با خروج خون از بدن ولو كم باشد، باطل مى‌شود و سه گروه ديگر خلاف آن را گفته‌اند. نويسنده در ادامه، طائفه شيعه را طائفه‌اى حقه و محقه خوانده و بهترين خلق خدا حساب مى‌كند و جزء فرقه ناجيه مى‌شمارد .وى در فصل دوم، به اثبات ولايت و حقانيت اميرالمومنين (علیه السلام) توسط آيات ولايت، تطهير، مباهله، مودت، صلوات، تبليغ يا حديث غدير پرداخته و همچنين در عنوانى به نام شيعه و سنت نبوى، به بررسى دلالى احاديثى چون حديث دار انذار، ثقلين، سفينه، منزلت و مدينة العلم پرداخته است. در فصل سوم، به نصوصى كه از طرف پيامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) درباره محصور بودن خلفاء در 12 امام اشاره شده، پرداخته شده است. نويسنده در فصل چهارم، از احاديثى كه در فضائل اميرالمومنين (علیه السلام) و ذريه‌ى ايشان سخن گفته شده، نام برده است. در فصل پنجم، احاديث و سخنانى از پيامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) نقل شده كه به اعلميت على (علیه السلام) و اهل بيتش بر سايرين دلالت دارد. همچنين شهادت بعضى از علماء به اعلميت على (علیه السلام) و اهل بيت ايشان بيان شده است. فصل ششم، در مدح پيامبر (صلی الله علیه و آله و سلم) از شيعه على (علیه السلام) و اهل بيت اوست. در فصل هفتم به مصيبت سقيفه پرداخته شده و ماجراى سقيفه ذكر شده است. نويسنده در فصل آخر، مناظراتى كه با افراد مختلف و بزرگان علماى شافعى در زمينه ولايت و تشيع داشته اشاره كرده است.

«اَلْمَوسوعَةُ الْکُبْری عَنْ فاطمَة الزّهراء علیهاالسلام» مجموعه‌ ای بیست و پنج جلدی به زبان عربی درباره حضرت زهرا (س) نوشته اسماعیل انصاری زنجانی است. نوشتن این اثر از سال ۱۴۰۷ قمری شروع شده و تمامی ابعاد زندگی و شخصیت حضرت فاطمه زهرا (س) را در بر گرفته است. مؤلف در نگارش کتاب به بیش از سی‌ هزار منبع مراجعه کرده است. روش تألیف موسوعه بر اساس موضوعات مربوط به حضرت زهرا است که طبق یک تقسیم‌ بندی جامع به سه بخش کلی تقسیم شده است: حضرت زهرا (س) قبل از این عالم، حضرت زهرا در این عالم، حضرت زهرا بعد از این عالم. مؤلف سپس در مقدمه کتابش مسائلی را پیرامون حضرت زهرا (س) را در پنج بخش مطرح می‌ کند: عظمت حضرت زهرا (س) در طول ۱۴ قرن (خلقت حضرت زهرا (س) قبل از خلقت حضرت آدم و برکات آن حضرت) گام‌ های اساسی و اولیه در تدوین موسوعه (مراحل حیات حضرت زهرا (س) در این عالم به طور همه جانبه و مفصل) روش تألیف موسوعه و مراحل آماده‌ سازی آن (موضوعاتی که درباره حضرت زهرا (س) در معارف دینی بیان شده، از جمله اشعار، روایات، معجزات، زیارت‌ ها و دعاها) فهرستی از منابع موسوعه (کتابشناسی حضرت زهرا و به طور تفصیلی اولین کتاب‌ ها که درباره آن حضرت تدوین شده و همچنین تمامی کتبی که به زندگانی حضرت زهرا (س) ارتباط دارد). مختصری از زندگی حضرت زهرا (س) (در بیان عظمت حضرت زهرا (س) در روز قیامت). موضوع جلد دهم اين كتاب شامل زندگينامه حضرت زهرا (س) بعد از رحلت پيامبر (ص) تا شهادت آن حضرت مي باشد.

«الكوثر فى احوال فاطمه بنت النبى الاطهر» در هفت جلد توسط سيد محمد باقر موسوى تدوين شده و مجموعه احوال و آثار حضرت فاطمه زهرا عليها سلام را در بردارد. مؤلف در صدد بوده تمامى روايات و مباحث مربوط به آن حضرت را جمع آورى و ارائه نمايد. در اين مجموعه، روايات به طور كامل با سلسله اسناد آمده و به منبع آن ارجاع شده است. مؤلف در مقدمه مى گويد از هر روايت تنها موضع حاجت را نقل كرده و بقيه را در محل خود آورده است. جلد پنجم این کتاب شامل عناوین زیر می باشد: في نصرتها علیها السلام لرسول الله (ص) و علیا (ع)، و في بکائها علی عمها، و في حجها، و في کثرة عداوة اعدائها والمنافقین لها (ع)، في مظلومیتها (ع) و ما وقع علیها من الظلم، و بکائها و تعزیتها عند وفات الرسول (ع)، فی علة شهادتها و وصایاها و صدقاتها و کیفیة وفاتها و تجهیزها سلام الله علیها.

کتاب «موسوعة أهل البیت علیهم السلام» نوشته علی آشور، که به بررسی زندگی چهارده معصوم در بیست جلد می پردازد. جلد چهارم این کتاب به موضوع علي بن ابي طالب علیه السلام می پردازد. برخی از عناوین مرتبط با جلد چهارم شامل: النص علی امیر المومنین علی بن ابی طالب (ع)،لعبة السقیفه، تصریح فاطمه بنت محمد (ص)، تصریح ابوبکر و عمر، تصریح العباس (ع)، النصوص علی اهل البیت و غیره می باشد.

کتاب «حیاة الزهراء علیهاالسلام بعد ابیها الرسول صلی الله علیه و آله» نوشته فضل علی قزوينی، به زبان عربی روایتی است از زندگی فاطمه زهرا (س) پس از رحلت پیامبر (ص)، به ویژه ماجرای فدک، همچنین نکاتی درباره‌ خطبه حضرت زهرا (س) و شرح آن، و همچنين سخنان زهرا (س) با زنان مهاجر و انصار، آمده است. این کتاب همچنین به بررسی حمله کفار به خانه حضرت زهرا (س) و شهادت حضرت محسن می پردازد.